Τέλος εποχής για τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΌ ??

Iστορικά γεγονότα, αρχηγοί, παρουσία στην πολιτική σκηνή της χώρας

Η επίσημη ανακοίνωση της αυτοδιάλυσης του Συνασπισμού 

 και της πλήρους ένταξής του στο Ενιαίο Κοινωνικό Μέτωπο του ΣΥΡΙΖΑ βάζει τέλος σε ένα μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, με σπουδαίες προσωπικότητες που χάραξαν την πορεία της χώρας τα τελευταία 21 χρόνια.

Διαβάστε την ιστορία του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΎ την μετεξέλιξη του σε κόμμα. Τους Αρχηγούς καθώς και την παρουσία του στην πολιτική ζωή της χώρας. 

Με τη μεταπολίτευση το 1974, νομιμοποιείται-ύστερα από 27 χρόνια- το ΚΚΕ με την πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Μόνο που τότε εμφανίζονται δύο (2) κόμματα, που ασπάζονται τον κομμουνισμό. Το ΚΚΕ εσωτερικού και το ΚΚΕ εξωτερικού.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού προέρχεται από τη διάσπαση του ενιαίου ΚΚΕ μετά το Φεβρουάριο του 1968. Η ιδεολογική του ταυτότητα είναι η ελληνική εκδοχή του Ευρωκομμουνισμού, η ανανέωση της Αριστεράς, η επαγγελία ενός «σοσιαλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο» και η αποκήρυξη της ένοπλης επανάστασης ως τρόπου επιβολής του σοσιαλισμού. Στη διάρκεια της δικτατορίας συμμετέχει ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από το Πανελλήνιο Αντιδικτατορικό Μέτωπο – Π.Α.Μ. και την οργάνωση νεολαίας «Ρήγας Φεραίος». Με τη μεταπολίτευση συμμετέχει στο πολιτικό σκηνικό άλλοτε συμμαχώντας με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς (Ενωμένη Αριστερά, Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων) και άλλοτε επιλέγοντας την αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές.

Στο 4ο Συνέδριό του, το Μάιο του 1986 αποφασίζεται η ίδρυση ενός νέου φορέα της Αριστεράς και μερικούς μήνες μετά το κόμμα διασπάται. Έτσι προκύπτουν η Ελληνική Αριστερά (Ε.ΑΡ.), που συγκεντρώνει την πλειοψηφία, και το ΚΚΕ εσωτερικού – Ανανεωτική Αριστερά.

Στις βουλευτικές εκλογές που ακολουθούν το 1989, το ΚΚΕ και η Ε.ΑΡ,  καταφέρνουν να συνεργαστούν, παραμερίζοντας τη μακροχρόνια έντονη πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ τους, και δημιουργούν το σχήμα του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ.

Ο Συνασπισμός λαμβάνει μέρος σε τρεις (3) εκλογικές αναμετρήσεις και καταλαμβάνει αρκετά ικανοποιητική δύναμη για τα δεδομένα της Αριστεράς. Πρόεδρος του ΣΥΝ είναι ο Χαρίλαος Φλωράκης (ΚΚΕ) και Γραμματέας του ο Λεωνίδας Κύρκος (Ε.ΑΡ). Ο ΣΥΝ λειτουργεί κατ΄ αυτόν τον τρόπο μέχρι το έτος 1991, ότε το ΚΚΕ -κατά το 13^ο Συνέδριό του- αποφασίζει να αποχωρήσει από το σχήμα. Τα υπόλοιπα κόμματα του Συνασπισμού, όπως και σημαντικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής ΚΚΕ που παραμένουν σε αυτόν, αποφασίζουν να μετατρέψουν τη συμμαχία σε ενιαίο κόμμα με το όνομα πλέον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ. Και το 1992 πραγματοποιείται το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ της Αριστεράς και της Προόδου, με πρώτη πρόεδρο τη Μαρία Δαμανάκη.

Αν και το νέο αυτό πολιτικό κόμμα ξεκινά με μεγάλες προσδοκίες,  οι υφιστάμενες ιδεολογικές συγκρούσεις στο εσωτερικό του, δημιουργούν σοβαρά ρήγματα. Στις βουλευτικές εκλογές του 1993 ο ΣΥΝ αποτυγχάνει (για 2.000!! ψήφους) να περάσει το όριο του 3% και να επιτύχει την είσοδό του στο Εθνικό Κοινοβούλιο. Τούτο άγει το κόμμα σε κρίση και το τιμόνι του αναλαμβάνει πλέον ο Νίκος Κωνσταντόπουλος. Το επόμενο δε έτος, ήτοι το 1994, ο ΣΥΝ λαμβάνει την ανώτατη από ποτέ εθνική «βαθμολογία» στις ευρωεκλογές (6,26%) και περνάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, γεγονός που πιστώθηκε θετικά στη νέα του Ηγεσία. Δύο χρόνια αργότερα, το 1996, λαμβάνει και στις εθνικές εκλογές υψηλό ποσοστό και με 5,12% βρίσκει τη θέση του στη Βουλή.

Και φτάνουμε, στο έτος 2001, όπου δημιουργείται ο Χώρος Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς. Σε αυτόν συμμετέχουν διάφοροι αριστεροί πολιτικοί φορείς, διαφορετικών ιστορικών και ιδεολογικών καταβολών, με κοινή όμως δράση στα κομβικά ζητήματα που έχουν απασχολήσει την ελληνική κοινωνία κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’90.

Αν και ο Χώρος Διαλόγου δεν αυτοπροσδιορίζεται ως πολιτική οργάνωση, αλλά ως μία προσπάθεια μόνιμης όσμωσης των κομμάτων και οργανώσεων που τον συναπαρτίζουν, από τους κόλπους του προκύπτουν ορισμένες σημαντικές υποψηφιότητες για τις δημοτικές- νομαρχιακές εκλογές του 2002. (μεταξύ αυτών και του Μανώλη Γλέζου στην Υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς κλπ).

Στην πορεία δε προς τις βουλευτικές εκλογές του 2004, οι περισσότεροι από τους πολιτικούς φορείς του Χώρου Διαλόγου (ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, ΚΟΕ, Ενεργοί Πολίτες και ανένταχτες προσωπικότητες) αναζητούν τις δυνατότητες συμμετοχής σε κοινό ψηφοδέλτιο, μία κίνηση που αυτοαποκαλείται Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση. Αποτέλεσμα αυτής είναι η συγκρότηση του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς τον Ιανουάριο του 2004, στον οποίο συμμετέχουν όλοι οι παραπάνω φορείς, εκτός της ΚΟΕ (η οποία όμως δηλώνει ότι τον υποστηρίζει).

Στις εκλογές του 2004 ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει ποσοστό 3,3% και εκλέγει έξι (6) βουλευτές, όλους προερχόμενους από το ΣΥΝ. Αυτό, εντούτοις, οδηγεί σε εσωτερικές τριβές και κατηγορίες προς το ΣΥΝ για ηγεμονισμό, αφού τα μικρότερα κόμματα υποστηρίζουν ότι υπήρχε συμφωνία για εκλογή του Γ. Μπανιά (ΑΚΟΑ) στην Α’ Αθήνας, η οποία όμως τελικά δεν τηρήθηκε. Αποτέλεσμα των τριβών αυτών είναι η αποχώρηση από τη ΔΕΑ δύο ομάδων, η μια εκ των οποίων σχηματίζει τη συλλογικότητα Κόκκινο, παραμένοντας όμως εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Τρεις μήνες αργότερα (Ιούνιος 2004), ο ΣΥΝ συμμετέχει αυτόνομα στις Ευρωεκλογές.

Στη συνέχεια, το Δεκέμβριο του 2004 διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΝ, όπου υπερισχύει με μεγάλη πλειοψηφία η πολιτική πλατφόρμα που ζητά αναζωογόνηση και αναβάθμιση του ΣΥΡΙΖΑ. Νέος πρόεδρος του κόμματος αναδεικνύεται ο Αλέκος Αλαβάνος. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αποτελεί κομβικό σημείο για την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, αφού, επί της ουσίας, διαμορφώνει τους όρους υπέρβασης της εσωτερικής κρίσης και αναθέρμανσης του όλου εγχειρήματος. Η επόμενη εκλογική δοκιμασία για τις δυνάμεις της συνεργασίας έρχεται στις δημοτικές- νομαρχιακές εκλογές του 2006, όπου σε πολλές περιοχές στηρίζονται κοινοί υποψήφιοι με αξιοσημείωτα αποτελέσματα.

Στις εκλογές του 2009 επικεφαλής του ψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ τίθεται ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΝ. Εκλέγεται σε αυτό το αξίωμα από το 5^ο Συνέδριο (7-10 Φεβρουαρίου 2008) με ποσοστό 70,41% έναντι ποσοστού 28,67%, που λαμβάνει ο συνυποψήφιός του Φώτης Κουβέλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό 70,41% του Αλέξη Τσίπρα είναι και το μεγαλύτερο που έχει λάβει ποτέ υποψήφιος στη διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος.

Ο Αλέξης Τσίπρας στην πρώτη εκλογική του αναμέτρηση το 2009 συγκεντρώνει ποσοστό μόλις 4,6%. Στη συνέχεια όμως, ο εκσυγχρονισμός του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, σε συνδυασμό με τη μαχητικότητα και τη σταθερά αντιμνημονιακή στάση των που επιδεικνύουν τα στελέχη του, συνδράμουν στη σταδιακή άνοδο του ποσοστού του. Και πράγματι, στις επόμενες βουλευτικές εκλογές της 6^ης Μαΐου 2012, το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ φθάνει στο 16,78%. Ποσοστό που λίγο αργότερα στις εκλογές της 17^ης Ιουνίου 2012 απογειώνεται στο 26,89%.

Το εκλογικό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πράγματι θριαμβευτικό, αφού για πρώτη φορά στην μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας καταφέρνει κόμμα της Αριστεράς να αναδειχθεί σε Αξιωματική Αντιπολίτευση.

Κυβέρνηση Τζαννή Τζαννετάκη 2 Ιουλίου 1989 – 23 Οκτωβρίου 1989

Η κυβέρνηση Τζαννή Τζαννετάκη ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας της  Νέας Δημοκρατίας με το Συνασπισμό για το σχηματισμό κυβέρνησης μετά την εκλογική αναμέτρηση της 18^ης Ιουνίου 1989 από την οποία δεν κατέστη δυνατό να σχηματίσει κυβέρνηση. Η κυβέρνηση ορκίστηκε στις 2 Ιουλίου 1989, με πρωθυπουργό το Τζαννή Τζαννετάκη και υπουργούς στελέχη και από τα κόμματα της Νέας Δημοκρατίας και του Συνασπισμού. Η κίνηση συνεργασίας δυο κομμάτων που προερχόταν από δυο αντιδιαμετρικά αντίθετους χώρους, δημιούργησε τριγμούς, ενδεικτικό της οποία ήταν η διαφοροποίηση των μελών της ΚΝΕ από το ΚΚΕ και η δημιουργία του Νέου Αριστερού Ρεύματος (ΝΑΡ) και του ΚΝΕ-ΝΑΡ, που αργότερα μετονομάστηκε σε Νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση (ΝΚΑ).

Κυβέρνηση Ξενοφώντα Ζολώτα 23 Νοεμβρίου 1989 – 11 Απριλίου 1990

Η αδυναμία σχηματισμού βιώσιμη κυβέρνησης, μετά και τη κυβέρνηση Τζαννετάκη, οδήγησε τα κοινοβουλευτικά κόμματα στη δημιουργία μιας Οικουμενικής κυβέρνησης το Νοέμβριο του 1989 με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου. Η οικουμενική αυτή κυβέρνηση αντικατέστησε την προηγούμενη υπηρεσιακή κυβέρνησης Γρίβα και οδήγησε στις 8 Απριλίου 1990 την Ελλάδα σε μια νέα εκλογική αναμέτρηση.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ

ΣΥΝ  ως εκλογική συμμαχία

1989-1991 Πρόεδρος Χαρίλαος Φλωράκης, Γραμματέας Λεωνίδας Κύρκος

1991-1992 Πρόεδρος Μαρία Δαμανάκη

ΣΥΝ  ως κόμμα

1992-1993                             Μαρία Δαμανάκη

1993-2004                             Νίκος Κωνσταντόπουλος

2004-2008                             Αλέκος Αλαβάνος, Γραμματέας Νίκος Χουντής

2008 μέχρι σήμερα         Αλέξης Τσίπρας, Γραμματέας Νίκος Χουντής (μέχρι το 2009)

 και από 2009 μέχρι σήμερα Δημήτρης Βίτσας  

                               

Πηγή: Πτυχιακή Εργασία Φοιτητών Δημοσιογραφίας με Θέμα