Ήταν πάντα:

Ο Νίκος Παπανδρέου ..!! 

 Ό «Συγγραφέας» Της οικογένειας..!! 

Που κυριάρχησε στη μεταπολιτευτική σκηνή

 της χώρας.

 Γεννήθηκε στην Αμερική, ζει στην Ελλάδα και το 1991 παραιτήθηκε από τη Διεθνή Τράπεζα για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία.

Η μοίρα της οικογένειάς του είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Πρόκειται για ένα πρόσωπο που έχει υπάρξει εγγονός, γιος και αδελφός πρωθυπουργού. Στο τελευταίο του βιβλίο «Έρωτες στο παρασκήνιο» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη), το οποίο αποτέλεσε την αφορμή για τη συνάντησή μας, συνθέτει μυθιστορηματικά τις αφηγήσεις που εκτυλίσσονται γύρω από πρόσωπα του στενού του οικογενειακού περιβάλλοντος. 

Στο βιβλίο του σκιαγραφεί τη ζωή του ιστορικού πολιτικού υπό μια νέα οπτική και αποτελεί το πρώτο μέρος μιας τριλογίας που έχει αφετηρία τη Μεταπολίτευση και καταλήγει στο σήμερα. Όπως τονίζει: «Σ’ αυτό περιγράφω την άνοδο του φεμινιστικού κινήματος, την οποία έζησα χλευαστικά, ενώ αποτελεί μια ιστορία έρωτα και πολιτικής στην οποία πρωταγωνιστούν γυναίκες και άνδρες με πάθος και όραμα, που συνεργάστηκαν για να αλλάξουν τη χώρα τους και τον κόσμο γύρω τους και μοιραία άλλαξαν και την ίδια τη ζωή τους». 

Το ραντεβού μας είχε οριστεί στο νεοκλασικό κτίριο επί της οδού Πειραιώς το οποίο στεγάζει το Ίδρυμα Ανδρέα Γ. Παπανδρέου. Καθώς με ξεναγεί, μου δείχνει την υπέροχη θέα προς τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμικού, ενώ, όταν καθόμαστε στο γραφείο του, συνειδητοποιώ ότι γύρω μου υπάρχουν παντού αρχεία, φωτογραφίες, φυλλάδια και πολλά κουτιά με υλικό που χρησιμοποίησε για το μυθιστόρημά του.

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας είναι πρόσχαρος και χαμογελαστός, ενώ δέχεται να απαντήσει σε οποιοδήποτε ερώτημα, όσο προσωπικό και αν είναι. 

Στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη που ακολουθεί μίλησε ανοιχτά για όλους και για όλα. Αναφέρεται στον αδελφό του Γιώργο Παπανδρέου, σχολιάζει σκωπτικά ότι το 2011 «το μισό ΠΑΣΟΚ ήταν αυτό που τον έριξε από την κυβέρνηση» και απαντά προβληματισμένος στο ερώτημα αν το κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του μπορεί να ζήσει ξανά παλιά μεγαλεία λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ποιος νέος θα ψηφίσει ΠΑΣΟΚ σήμερα, επειδή έφτιαξε το ΕΣΥ πριν από τριάντα χρόνια».

Εξηγεί γιατί τον ενόχλησε που το ΠΑΣΟΚ για μεγάλο διάστημα είχε γίνει ανέκδοτο, αναφέρεται στον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Δημοκρατία, αποκαλύπτει ότι ο αδελφός του Γιώργος και η μητέρα του Μαργαρίτα μένουν μαζί σε ένα νοικιασμένο διαμέρισμα και απαντά για πρώτη φορά σε ερωτήσεις που έχουν να κάνουν με την εποχή του αυριανισμού και της Δήμητρας Λιάνη. 

— Γιατί δεν υπάρχουν μεγάλοι ηγέτες σήμερα;

Η γενιά των παλαιών μεγάλων ηγετών πέρασε από φωτιά και σίδηρο. Έζησαν πολέμους, γενοκτονίες, εμφυλίους, δραματικά γεγονότα και φρόντισαν να αφήσουν έναν καλύτερο κόσμο για μας. Η γενιά του Ανδρέα, του Τσόρτσιλ, του Μιτεράν, βρέθηκε στα απόνερα των μεγάλων γεγονότων.

Σήμερα οι καιροί δεν ευνοούν την ανάδυση μεγάλων ιστορικών φυσιογνωμιών. Δεν υπάρχουν εκείνες οι καταλυτικές γεωπολιτικές συνθήκες ώστε οι πολιτικοί ταγοί να έχουν την ικανότητα να εμπνεύσουν και να κινητοποιήσουν το ανθρώπινο δυναμικό. Οι εκδοχές ηγεσίας σήμερα είναι πολύ διαφορετικές διότι δεν μπορείς εύκολα να πάρεις τολμηρές πρωτοβουλίες ή να κάνεις πράξη ένα όραμα. Αναμφίβολα έχουν εξελιχθεί σε τεχνοκράτες και διαχειριστές παρά σε εκφραστές ενός έθνους. Ουσιαστικά δεν είναι σέξι διότι πολύ απλά έχουν αναλάβει τον ρόλο του manager. 

— Από την άλλη πλευρά, αρκετοί υποστηρίζουν ότι και σήμερα ζούμε σε μια εποχή αβεβαιότητας, αφού γινόμαστε συνεχώς θεατές αλλεπάλληλων κρίσεων. 

Πράγματι, αυτές οι τεκτονικές αλλαγές που παρακολουθούμε ίσως πυροδοτήσουν νέα ηγετικά πρότυπα που πιθανόν να αφήσουν το στίγμα τους στην πολιτική ιστορία. Ας προσέξουμε, όμως, τις αναλογίες με την περίοδο του Μεσοπολέμου, γιατί και τότε αναδείχθηκαν χαρισματικοί ηγέτες, οι οποίοι επηρέασαν δραματικά τον ρου της ιστορίας. 

Νομίζω ότι σήμερα τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν ένα σημαντικό πρόβλημα. Δεν ακούν προσεκτικά τα αιτήματα των ψηφοφόρων. Όταν ο συντηρητισμός εξαπλώνεται, απαιτείται να ακούσεις προσεκτικά τους λόγους που οι πολίτες εκφράζουν τους φόβους τους και να μην τους κατηγοριοποιείς γενικόλογα ως φασίστες ή απαράδεκτους.

Μάλιστα, το παράδειγμα του Τραμπ είναι ενδεικτικό: ένας επιχειρηματίας, μια τηλεπερσόνα, κέρδισε τις εκλογές νικώντας ένα από τα πιο προβεβλημένα πολιτικά πρόσωπα στις ΗΠΑ, τη Χίλαρι Κλίντον.

Το μεταναστευτικό, επίσης, είναι ένα ακανθώδες θέμα που έχει ενισχύσει τις ακροδεξιές τάσεις και αποτελεί γόνιμο έδαφος για τα συντηρητικά κόμματα. Οι δημοκράτες πολιτικοί και η προοδευτική παράταξη επιβάλλεται να αντιληφθούν γιατί ο φόβος μπορεί να γεννήσει τέρατα. 

— Τελικά, η πολιτική θα ασκείται πάντα για τις ψήφους; 

Νομίζω ότι αυτό έχει να κάνει με τον εκάστοτε ηγέτη. Αν μπορεί να βάζει τα συμφέροντα των πολιτών πάνω από τα προσωπικά του και να είναι σε θέση να παραιτηθεί, τότε, ναι, δεν θα είναι ψηφοθηρική αυτή η πολιτική.

Στο διεθνές πολιτικό στερέωμα αξίζει να αναφέρουμε τη στάση της Λιζ Τσέινι, η οποία δήλωσε ότι θα τα βάλει με τον Τραμπ προκειμένου να μην εκλεγούν αρνητές των εκλογών. Και το έκανε ενώ γνώριζε ότι το πολιτικό της μέλλον μ’ αυτήν την απόφαση δεν θα είναι ευοίωνο. Στην Ελλάδα μόνο ένας πρωθυπουργός είχε το σθένος να παραιτηθεί ενώ ήταν εν ενεργεία. 

— Στον Γιώργο Παπανδρέου αναφέρεστε; 

Φυσικά. Και δέχτηκε να παραιτηθεί, για να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης σωτηρίας, χωρίς φυσικά τη συμμετοχή του ίδιου. Τελικά, δεν εισακούστηκε από κανέναν και είδαμε τα αποτελέσματα. 

— Αν δεν είχε παραιτηθεί ο Γιώργος Παπανδρέου, τι θα είχε αλλάξει; 

Δεν θα είχε μεγεθυνθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. 

— Δεν έκανε λάθη όμως και ο Γ. Παπανδρέου;

Αν είχε περάσει το δημοψήφισμα που πρότεινε, δεν θα είχαν ακολουθήσει όλα όσα ζήσαμε. Κανένας από τους πολιτικούς αρχηγούς, όμως, δεν το υποστήριξε. Νομίζω ότι αν ο Γιώργος είχε μείνει, θα είχε άλλα δύο ή τέσσερα χρόνια στην κυβέρνηση και θα μπορούσε να περάσει κι άλλες μεταρρυθμίσεις, όπως αυτές που έκανε και ακόμη μνημονεύουμε π.χ. τη Διαύγεια. 

— Είναι αλήθεια ότι εκείνη την περίοδο δεν είχε συμμαχίες. 

Όχι μόνο δεν είχε συμμαχίες στο εξωτερικό αλλά και τα πολιτικά κόμματα και, φυσικά, το μισό ΠΑΣΟΚ ήταν εναντίον του.

— Έχει γραφτεί ότι ο πρώην πρωθυπουργός έπεσε ουσιαστικά ενώ βρισκόταν στο αεροπλάνο της επιστροφής στην Ελλάδα. 

Έγιναν πολλά τότε…Θα τους κρίνει όλους η Ιστορία.

 — Ποιο είναι το μεγαλύτερο ψέμα που έχει γραφτεί για σας;

Όχι μόνο για μένα αλλά για όλη μου την οικογένεια. Ήταν τη μνημονιακή περίοδο, ειδικά τα χρόνια 2013-2014. Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Πάνος Καμμένος μας είχαν κατηγορήσει ότι έχουμε αμύθητα πλούτη. Διέδιδαν ότι η «Μαργαρίτα Παπανδρέου έχει 550 εκατομμύρια ευρώ στο εξωτερικό».

 Ζήσαμε ένα τοξικό κλίμα. Η δύναμη του επιθέτου δεν μπορούσε να αποδομηθεί ιδεολογικά και αποφάσισαν να το κάνουν στοχεύοντας στο ηθικό. Μια ατελείωτη τυμβωρυχία. 

Έπρεπε να δημιουργήσουν την εικόνα ότι είμαστε κλέφτες. Τώρα, πόσοι ακόμη το πιστεύουν αυτό; 

Τι να σας πω.

Το μόνο που θα απαντήσω, και το λέω για πρώτη φορά, είναι ότι η μητέρα μου Μαργαρίτα με τον αδελφό μου Γιώργο μένουν μαζί σε ένα νοικιασμένο διαμέρισμα στο Παλαιό Φάληρο. Αυτό δείχνει ότι έχουμε παλάτια; Ο πατέρας μου άλλωστε στη διαθήκη είχε γράψει «το πιο σημαντικό κληροδότημα που αφήνω στα παιδιά μου είναι το επίθετο μου». 

— Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή; 

Πολύ δύσκολη ερώτηση. Θα σας έλεγα την ανιδιοτελή προσφορά. Αν ως άνθρωπος δεν επιλέγεις να βγεις από τον εαυτό σου, είσαι καταδικασμένος στη μιζέρια. Συγκρατώ και μια φράση του πατέρα μου, ο οποίος έλεγε: «Όσο δεν αισθάνεσαι ότι είσαι δημιουργικός, δεν πρόκειται να γίνεις χαρούμενος». 

Πηγή: lifo.gr