Τι θα έλεγαν..??

ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας.!!

Για την τεχνητή νοημοσύνη; 

Ο Γιώργος Παπανδρέου 

Έχει κάποιες ιδέες

Η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει «τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τον κόσμο, τον τρόπο που επικοινωνούμε και τον πολιτικό μας πολιτισμό σε μια δημοκρατία», λέει ο πρώην πρωθυπουργός στο Euronews Next

Σύμφωνα με το σενάριο του Πλάτωνα, αν κάποιος δραπέτευε από το σπήλαιο, τα μάτια του θα κατακλύζονταν από το φως του ήλιου, αλλά μόλις προσαρμοζόταν, θα έβλεπε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι. Ωστόσο, ο δραπέτης δεν θα μπορούσε να σώσει τους άλλους, επειδή δεν θα ήταν σε θέση να τους πείσει να εγκαταλείψουν το σπήλαιο.

Αν και ο Πλάτωνας έγραψε την αλληγορία του σπηλαίου γύρω στο 380 π.Χ., θα μπορούσε κάλλιστα να γράφει σήμερα για το μέλλον της δημοκρατίας και την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με τον Παπανδρέου, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας από το 2009 έως το 2011 και είναι νυν βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου.

"Ο Πλάτωνας λέει ότι μπορούμε να κολλήσουμε πολύ σε αυτούς τους κόσμους και να νομίζουμε ότι είναι μια πραγματικότητα, και [να γίνουμε] πολύ, πολύ αντιδραστικοί σε κάθε είδους αλλαγή που μπορεί να συμβεί", δήλωσε ο Παπανδρέου στο Euronews Next στη Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών AI For Good στη Γενεύη.

Παρά την προσπάθεια της τεχνολογικής βιομηχανίας να τοποθετήσει την τεχνητή νοημοσύνη ως το θεμέλιο όλης της ανθρώπινης γνώσης, ο Γιώργος Παπανδρέου πιστεύει ότι ο Πλάτων θα έβλεπε την ΤΝ όχι ως το φως του ήλιου έξω από τη σπηλιά, αλλά ως τις σκιές μέσα: ενδιαφέρουσα και πειστική - αλλά παραπλανητική και μακριά από την αλήθεια.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα συνεχίσει να έχει σημαντικό αντίκτυπο στον πραγματικό κόσμο, σύμφωνα με τον Παπανδρέου.

"Η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει τον πολιτισμό μας", είπε. "Είναι ο τρόπος που σκεφτόμαστε για τον κόσμο, ο τρόπος που επικοινωνούμε, και ο πολιτισμός μας είναι επίσης, θα προσέθετα, ο πολιτικός μας πολιτισμός σε μια δημοκρατία".

Η πιθανή άποψη του Σωκράτη για την τεχνητή νοημοσύνη

Ο μέντορας του Πλάτωνα, ο Σωκράτης, ένθερμος υπερασπιστής της γνώσης και της σοφίας, κατήγγειλε τα ελαττώματα της δημοκρατίας και τελικά σκοτώθηκε γι' αυτό.

Σε μια συζήτηση μεταξύ του Σωκράτη και του σοφιστή Γοργία - ο οποίος εκπαίδευε τους νέους πώς να συζητούν και να κερδίζουν επιχειρήματα προκειμένου να κερδίζουν την εξουσία - ο Σωκράτης υποστήριξε ότι οι άνθρωποι πρέπει να συζητούν με σεβασμό με στόχο την κατανόηση του άλλου, αντί να εκφοβίζουν τους άλλους για να κερδίζουν επιχειρήματα.

Υπάρχει ένας στενός παραλληλισμός με τις σημερινές συζητήσεις σχετικά με τον αντίκτυπο που θα έχει η τεχνητή νοημοσύνη στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε ο κ. Παπανδρέου.

Διερωτήθηκε αν οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης "βοηθούν στην πραγματική συζήτηση ή ωθούν στην πόλωση; Ή με τα likes μας, τα thumbs up, τα thumbs down - προσπαθεί να κυριαρχήσει; Είναι εκφοβισμός; Είναι πόλωση;"

Ο κ. Παπανδρέου πιστεύει ότι στον σημερινό κόσμο, ο Σωκράτης θα έθετε ερωτήματα για τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία, συμπεριλαμβανομένου του σκοπού της, αν θα βοηθήσει στη δημιουργία μιας δίκαιης κοινωνίας ή θα θέσει την εξουσία στα χέρια λίγων μόνο ανθρώπων και αν προωθεί την αλήθεια και προάγει την κατανόηση του κόσμου.

Η απάντηση του Σωκράτη, πιστεύει ο κ. Παπανδρέου, θα ήταν ότι σήμερα υπάρχουν πολλά παράδοξα και απειλές για τη δημοκρατία - συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης.

"Από τη μία πλευρά λέμε ότι [το] διαδίκτυο, και φυσικά η τεχνητή νοημοσύνη, [είναι] εκδημοκρατισμός, από την άλλη πλευρά όμως το έχουμε σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωτικό, οπότε ποιος ελέγχει τους αλγόριθμους και σε ποιον ανήκει η τεχνητή νοημοσύνη".

"Μία από τις ιδέες πάνω στις οποίες χτίστηκε η δημοκρατία ήταν να διασφαλιστεί ότι η εξουσία δεν συγκεντρώνεται", πρόσθεσε.

Εφαρμογή των μαθημάτων των αρχαίων Ελλήνων

Ο κ. Παπανδρέου πιστεύει ότι οι σημερινές κυβερνήσεις θα πρέπει να πάρουν παράδειγμα από την Αρχαία Ελλάδα, όπου οι πολίτες συναντιόντουσαν για να συζητήσουν και να ψηφίσουν προτάσεις σε ένα από τα πρώτα παραδείγματα της δημοκρατικής διαδικασίας.

Σήμερα, αυτό θα μπορούσε να μοιάζει με μια κυβερνητική πλατφόρμα όπου κάθε πολίτης θα συζητά θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη.

Αυτό θα έδινε φωνή σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των μεταναστών, ώστε να έχουν λόγο στην πολιτική και καμία απόφαση της κυβέρνησης δεν θα αποφασιζόταν χωρίς αυτή τη διαβουλευτική διαδικασία.

Στην αρχαία Αθήνα, υπήρχαν ομολογουμένως λιγότεροι πολίτες, οι οποίοι μπορούσαν να καθίσουν απέναντι από την Ακρόπολη και να ακουστούν. Ωστόσο, με τον σημερινό πληθυσμό αυτό γίνεται πιο δύσκολο.

Δεδομένου ότι ο σημερινός παγκόσμιος πληθυσμός ξεπερνά κατά πολύ τον πληθυσμό της αρχαίας Αθήνας, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι μια σύγχρονη εκδοχή θα μπορούσε να είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα που θα επιτρέπει στους πολίτες να συζητούν θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη και θα στέλνει ανατροφοδότηση στις κυβερνήσεις, δίνοντας σε όλους φωνή στη χάραξη πολιτικής.

Τέτοια εργαλεία θα πρέπει να ελεγχθούν διεξοδικά, είπε, και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την ενδυνάμωση των πολιτών - όχι για την επιτήρηση.

Αλλά σε μια εποχή υπερφόρτωσης πληροφοριών και ισχυρισμών ότι η τεχνητή νοημοσύνη γνωρίζει τα πάντα, δεν είναι μόνο οι κυβερνήσεις που μπορούν να διδαχθούν από την προσέγγιση των Ελλήνων φιλοσόφων.

Μελέτες δείχνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να διαβρώνει τις δεξιότητες κριτικής σκέψης των ανθρώπων - κάτι που ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας σίγουρα δεν θα είχαν υποστηρίξει, λέει ο Παπανδρέου.

"Νομίζω ότι αυτό είναι το σημείο στο οποίο πρέπει να φτάσουμε, όχι να είμαστε ένας εγκέφαλος που αποθηκεύει πληροφορίες, αλλά να είμαστε ένας εγκέφαλος που σκέφτεται για τις πληροφορίες που λαμβάνουμε και καταλαβαίνει τι μπορεί να είναι έγκυρο ή μπορεί να μην είναι", είπε.

Η ταπεινότητα μπορεί να είναι ένα άλλο κλειδί για την αποτελεσματική χρήση αυτών των εργαλείων.

Στην Απολογία Σωκράτους του Πλάτωνα, ο Σωκράτης αποφασίζει να διερευνήσει τη φήμη του ως ο σοφότερος άνθρωπος στην Αρχαία Ελλάδα. Ρωτάει πολιτικούς και καλλιτέχνες - μόνο και μόνο για να ανακαλύψει ότι όσοι ισχυρίζονται ότι έχουν γνώση, στην πραγματικότητα γνωρίζουν λιγότερα απ' όσα νομίζουν.

Ο Πλάτωνας μας διδάσκει ότι αν αναγνωρίσουμε πόσο λίγα γνωρίζουμε, έχουμε περισσότερο χώρο για ερωτήσεις, διάλογο και αληθινή κατανόηση.

Ίσως στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, η πιο γνωστή ρήση του Σωκράτη να είναι πιο επίκαιρη από ποτέ: "Η μόνη αληθινή σοφία είναι να ξέρεις ότι δεν ξέρεις τίποτα".