Το Δημογραφικό:

Πρόβλημα..!! 

Αποτελεί .... Μία από τις μεγαλύτερες ..!! Προκλήσεις για τη χώρα μας και την Ευρώπη συνολικά.  Δεν είναι μόνο ζήτημα αριθμών, γεννήσεων και θανάτων. Είναι κυρίως ζήτημα κοινωνικής συνοχής, οικονομικής ανάπτυξης και βιωσιμότητας του κράτους πρόνοιας. Σε αυτή την κατεύθυνση, η ολοκληρωμένη πρόταση πολιτικής που παρουσίασε το ΠΑΣΟΚ στην επέτειο της 3ης Σεπτέμβρη.  Συνιστά μια ουσιαστική συμβολή στον δημόσιο διάλογο: κίνητρα για νέες οικογένειες, στήριξη της μητρότητας και της πατρότητας, ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, και μέτρα συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Ωστόσο, για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα ριζικά, χρειάζεται να πάμε μερικά βήματα πιο πέρα. Οι βαθύτερες ρίζες του προβλήματος Το δημογραφικό δεν είναι απλώς αποτέλεσμα δημοσιονομικών περιορισμών ή κοινωνικής πολιτικής που δεν εφαρμόστηκε επαρκώς. Έχει βαθιές ρίζες στο σύστημα αξιών που διαμορφώθηκε μέσα στο πλαίσιο της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Στην κοινωνία μας, η αξία του ανθρώπου μετριέται κυρίως από τη θέση του στο παραγωγικό σύστημα. Ο ατομικός ανταγωνισμός, η διαρκής πίεση για επαγγελματική ανέλιξη και η εμμονή με την «παραγωγικότητα» καθιστούν τη δημιουργία οικογένειας και την ανατροφή παιδιών μια επιλογή που συχνά θεωρείται τροχοπέδη. Το αποτέλεσμα είναι η μετάθεση της τεκνοποίησης, η μείωση του αριθμού των παιδιών ανά οικογένεια, αλλά και η εδραίωση μιας κουλτούρας όπου η προσωπική αξία δεν συνδέεται με τη φροντίδα, τη συλλογικότητα ή τη συνέχεια της κοινωνίας. Τεχνολογικές εξελίξεις και νέος επανακαθορισμός αξιών Η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής και των νέων τεχνολογιών αυτοματισμού δημιουργεί μια ιστορική τομή. Το μέλλον της εργασίας, της παραγωγής και της οικονομίας μεταβάλλεται ριζικά. Αν οι κοινωνίες μας συνεχίσουν να μετρούν την αξία του ανθρώπου αποκλειστικά με όρους παραγωγικότητας, θα οδηγηθούμε σε αδιέξοδο: τόσο το δημογραφικό όσο και η κοινωνική συνοχή θα επιδεινωθούν. Αντίθετα, οφείλουμε να δούμε αυτή τη συγκυρία ως ευκαιρία για έναν νέο ανθρωποκεντρικό επαναπροσδιορισμό των αξιών. Η φροντίδα, η παιδεία, η ανατροφή των παιδιών, η κοινωνική συμμετοχή και η δημιουργικότητα δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται ως «μη παραγωγικές δραστηριότητες». Αντίθετα, πρέπει να αναγνωριστούν ως θεμέλια της κοινωνικής προόδου. Η δημοκρατική διάσταση Η συρρίκνωση του πληθυσμού δεν απειλεί μόνο την οικονομία και το ασφαλιστικό σύστημα· απειλεί και τη δημοκρατία. Μια κοινωνία που γερνάει χωρίς ανανέωση γενεών, χωρίς ενεργό συμμετοχή των νέων, γίνεται πιο εύκολα ευάλωτη σε κλειστές, αυταρχικές και φοβικές αντιλήψεις. Η δημοκρατία προϋποθέτει ζωντανό κοινωνικό ιστό, πολίτες με ελπίδα και προοπτική, πολίτες που θέλουν να επενδύσουν στο μέλλον. Το δημογραφικό, επομένως, δεν είναι μόνο πρόκληση κοινωνικής πολιτικής· είναι και θεμελιώδης προϋπόθεση για την ίδια τη βιωσιμότητα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Μια νέα πολιτική και πολιτισμική πρόταση Η εξαιρετική πρόταση πολιτικής του ΠΑΣΟΚ δείχνει τον δρόμο. Όμως για να έχει διάρκεια και πραγματικό αντίκτυπο, χρειάζεται να συνδεθεί με μια βαθύτερη πολιτισμική και δημοκρατική στροφή. Χρειαζόμαστε ένα νέο συλλογικό αφήγημα που θα απελευθερώνει τον άνθρωπο από την τυραννία της αποκλειστικής ταύτισης με τον ρόλο του εργαζόμενου και θα του επιτρέπει να ορίζει την αξία του και μέσα από την κοινωνικότητα, τη δημιουργία και τη φροντίδα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αναστρέψουμε την πορεία του δημογραφικού και να ξαναδώσουμε στις νεότερες γενιές την ελπίδα ότι η δημιουργία οικογένειας δεν είναι βάρος, αλλά προοπτική ζωής γεμάτη αξία – για τον ίδιο τον άνθρωπο και για τη δημοκρατία.